Zomerprei Bulgaarse Reuzen

Voorweken: 24 uur

Binnen zaaien:  midden januari - eind maart

Kiemtijd: 14 -18 dagen

Kiemtemperatuur: 15 - 26 °C

Zaaidiepte: 1 -1½ cm

Plantafstand:  20 cm

Verplanten in vollegrond: eind mei - midden juli

Standplaats: zonnig

Oogstperiode: eind juli - midden november

Prei zaaien wordt verdeeld in 2 verschillende groepen: zomer- en vroege herfstkweek en late herfst- en vroege winterkweek. Deze zaaihandleiding is voor de zomer- en vroege herfstkweek.

Binnen voorzaaien kan vanaf midden januari. Zaai in luchtige, losse en goed vochtig gemaakte potgrond. Zaai in trays en bedek de zaden met een dun laagje zaaigrond. U kunt voor een snellere en betere kieming de zaden ongeveer 24 uur voor het zaaien weken in lauwwarm water. Houd goed vochtig en warm. Zorg voor een zo gelijkmatig mogelijke temperatuur en laat deze vooral 's nachts niet dalen. Zet de jonge zaailingen vanaf begin mei, als er geen kans meer is op nachtvorst, overdag buiten om ze af te harden. Doe dit voor 10 - 14 dagen. Hierna kunt u de jonge zaailingen, die zo dik en groot zijn als een potlood buiten in de vollegrond zetten. Verwijder 1/3 van de bovenkant en 1/3 van de wortels om de groei te bevorderen.

Zet ze hierna in een gat van 5 cm breed en 10 - 15 cm diep. Op ongeveer 20 cm van elkaar verwijderd. Giet water in de gaten om de wortels te wassen. Om er voor te zorgen dat het onderste gedeelte van de prei mooi wit blijft, moet er aarde rond de stengel worden aangebracht zodra deze boven de grond uitsteekt. Wel uitkijken dat er geen grond tussen de bladeren gaat zitten. Deze preisoort wordt niet buiten gezaaid.

Oogst deze prei vanaf eind juli tot midden november. Deze zomer- en vroege herfstprei heeft minder tijd nodig om te groeien. Deze preien zijn lang, dun en meestal lichtgroen gekleurd. Deze prei kan minder goed tegen koude en helemaal niet tegen vorst en kan goed worden ingevroren. Oogst prei zo vers mogelijk en gebruik een hooivork om de preien voorzichtig uit de grond te halen.

Extra informatie over prei:

Oorsprong prei:

Prei komt oorspronkelijk uit Noord-Afrika en Eurazië. Noord-Afrika in landen als: Algerije, Egypte, Libië, Marokko, Soedan en Tunesië. Hier wordt deze gezonde, enigszins pittige groente nog veel gekweekt en gegeten.

Hij komt dus uit landen als o.a.:Afghanistan, Albanië, Armenië, Azerbeidzjan, Bangladesh, België, Bhutan, Bulgarije, Cambodja, China, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Georgië, Griekenland, Hongarije, Ierland, India, Irak, Iran, Italië, Japan, Jemen, Jordanië, Kazachstan, Kirgizië, Libanon, Mongolië, Nepal, Oezbekistan, Pakistan, Rusland, Syrië, Tadzjikistan, Tsjechië, Turkije, Turkmenistan, Vietnam, Zweden en Zwitserland. Het is dus een groente die zich zeer wijd heeft verspreid.

Rond 2100 voor Christus werd er in Ur al prei gekweekt. Ook de Egyptische piramidebouwers, de Oude Grieken en Oude Romeinen aten al prei. Het werd beschouwd als een zeer gezonde, versterkende en zelfs genezende groente.

De Oude Romeinen en Oude Grieken gebruikten prei als versterking van de stembanden en tegen keelproblemen. Prei bevat veel antivirus, anti-bacteriële en schimmelremmende eigenschappen.

De groente is door de Oude Grieken en de Oude Romeinen over heel Europa verspreid. Zij namen de groente mee op hun oorlogen en veroveringstochten.

Prei komt overigens nog steeds voor in het landsymbool van Wales. Het verhaal gaat dat koning Cadwallader van Wales zijn boogschutters tijdens de Slag van Heathfield (633) opdracht gaf om een prei in hun helm te stoppen zodat ze herkenbaar zouden zijn op het slagveld. Deze groente wordt ook nog steeds veel gegeten in Wales.

De belangrijkste kweekgebieden in Nederland zijn Noord-Brabant en Limburg. In België wordt prei voornamelijk in West-Vlaanderen gekweekt. Prei is altijd een zeer belangrijke herfst- en wintergroente geweest.

Prei is een lid van de Lookfamilie (Alliaceae) net als Bieslook, Daslook, Knoflook, Berglook, Ui, Sjalot, Moeslook en Olifantsknoflook.
De Latijnse naam van Prei is Allium porrum. Alium betekent look of knoflook. Porrum betekent prei. De naam betekent dus look prei.

Prei wordt in het Nederlands niet anders genoemd. In Brabant wordt prei ook wel prol genoemd. In het Engels heet prei leek. In het Frans le poireau. In het Duits lauch oder porree. In het Spaans el Puerro y el Porro.

Prei is een typische herfst- en wintergroente, maar tegenwoordig is prei het hele jaar door te koop in groentewinkels, supermarkten en natuurlijk op de markt. Het is een zeer gezonde, populaire groente die in veel recepten en gerechten te gebruiken is. Ook kinderen vinden prei meestal lekker.

Gezondheidsbevorderende aspecten van prei:

Prei is een zeer gezonde groente die veel goede voedingstoffen en weinig caloriën bevat. Prei bevat o.a.: de mineralen Calcium, Fosfor, IJzer, Jodium, Kalium, Koper, Magnesium, Natrium en Zink. En de vitamines A, B1, B2, B6, C en E. Het bevat ook nog Alfacaroteen en Bètacaroteen, Folaat equivalenten, Luteïne, Lycopeen, Retinol act equivalent en Zeaxanthine. Verder bevat het veel voedingsvezels. Prei is een donkergroene groentesoort die als een van de weinige groentesoorten een beetje vet bevat. Gooi het donkergroene gedeelte niet weg, want dit bevat nu juist de meeste vitamines en mineralen.

Ik ga hieronder wat dieper in op sommige van deze voedingsstoffen.

Calcium: dit is een mineraal dat o.a. belangrijk is voor de opbouw van een sterk gebit en botten. Het zorgt ook voor een goede werking van de spieren en zenuwen in het lichaam.

Fosfor: dit is een mineraal dat samen met Calcium zorgt voor stevige botten en tanden. Het is ook belangrijk voor de energiestofwisseling van het lichaam. Het wordt ook wel Fosfaat genoemd.

IJzer: dit is een mineraal dat een grote rol speelt bij de vorming van hemoglobine en dit is belangrijk voor het zuurstoftransport in het bloed en de stofwisseling. Een tekort aan ijzer is te herkennen aan de volgende symptomen: bleke huid, vermoeidheid, rusteloze benen, algehele drang tot bewegen en snel buiten adem zijn. Risicogroepen die sneller een ijzertekort kunnen krijgen zijn o.a.: zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, vrouwen tijdens de menstruatieperiode en vegetariërs en veganisten.

Jodium: dit is een mineraal dat zeer belangrijk is voor de vorming van schildklierhormonen die belangrijk zijn voor de stofwisseling en groei. Het ondersteunt tevens het zenuwstelsel en de energievoorziening van het lichaam.

Kalium: dit is een mineraal dat samen met Chloor en Natrium een rol speelt in het regelen van de vochtbalans en de bloeddruk in het lichaam. Kalium werkt het bloeddrukverhogende effect van Natrium tegen. Het zorgt ook samen met Natrium ervoor dat zenuwprikkels goed worden geleid en dat spieren zich samentrekken.

Magnesium: dit is een mineraal dat de weerstand van het lichaam tegen stress verhoogt. Het zorgt ook voor een versterking en verbetering van het geheugen en de concentratie.

Natrium: dit is een mineraal dat samen met Kalium en Chloor een rol speelt in het regelen van de vochtbalans in het lichaam. Natrium heeft een bloeddrukverhogend effect dat door Kalium wordt tegengewerkt. Zie Kalium voor andere gezondheidsbevorderende aspecten.

Zink: dit is een mineraal dat o.a. zorgt voor de groei en vernieuwing van weefsel, voor een goede werking van het immuunsysteem en voor de stofwisseling.

Vitamine A: deze vitamine is goed voor de ogen, de groei, de huid en de weerstand. Hij wordt ook wel Retinol genoemd. Omdat vitamine A oplosbaar is in vet, kan het lichaam een teveel van deze vitamine opslaan in zijn eigen vet. Dit kan leiden tot een teveel van deze vitamine en dit kan een vergiftiging veroorzaken. De symptomen hiervan zijn: hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid, duizeligheid en afwijkingen aan ogen, skelet en huid. Dit kan vooral zeer schadelijk zijn voor zwangere vrouwen en kinderen.

Vitamine B1: deze vitamine zorgt voor een goede werking van de hartspier en het zenuwstelsel. Hij is onmisbaar voor de energievoorziening van het lichaam. Hij wordt ook wel Thiamine genoemd. Deze vitamine is oplosbaar in water en een teveel hiervan wordt dus uitgeplast. Een tekort aan Vitamine B1 kan leiden tot depressies, geheugenverlies, concentratieproblemen, hartklachten en gevoelloosheid in de benen.

Vitamine B2: deze vitamine zorgt voor een goede opname van de energie uit koolhydraten, eiwitten en vetten. Hij is dus belangrijk voor de stofwisseling van het lichaam. Hij wordt ook wel Riboflavine genoemd. Deze vitamine is oplosbaar in water en kan niet tegen licht. Producten die veel vitamine B2 bevatten moeten dus donker worden bewaard. Een tekort aan deze vitamine kan ontstekingen bij de neus en huidafwijkingen bij de mond en tong veroorzaken. Een teveel van deze vitamine wordt uitgeplast dus een vergiftiging met deze vitamine is niet aannemelijk.

Vitamine C: deze vitamine vermindert vermoeidheid, beschermt het lichaam tegen ziektes en versterkt het immuunsysteem. Hij wordt ook wel Ascorbinezuur genoemd. Een tekort aan deze vitamine kan zorgen voor vertraagde wondgenezing, verminderde weerstand en uiteindelijk scheurbuik. Een teveel van deze vitamine (meer dan 2 gram per dag) kan darmklachten en diarree veroorzaken. Hoewel een teveel van deze vitamine meestal gewoon wordt uitgeplast omdat hij oplosbaar is in water. Het is belangrijk om voor een zo groot mogelijk behoud van vitamine C groente zo kort mogelijk en in weinig water te koken en de groente niet al te lang te bewaren.

Vitamine E: deze vitamine is zeer gezond voor de huid en de rest van het lichaam. Hij zit ook vaak in crèmes en huidverzorgingsproducten. Samen met vitamine C beschermt deze vitamine het lichaam tegen vrije radicalen. Het voorkomt vroegtijdige veroudering van de huid, het krijgen van rimpels en het ontstaan van pigmentvlekken. Deze antioxidant wordt ook wel tocoferol genoemd. Een tekort aan deze vitamine komt niet snel voor. Dit is ook weer een in vetoplosbare vitamine. Hij wordt niet door het lichaam zelf aangemaakt, maar hij zit in bijv. noten, granen en zaden.

Prei is een verschrikkelijk veelzijdige, gezonde en lekkere groente die zelfs door kinderen lekker wordt gevonden. Omdat prei geen oxaalzuur bevat kunnen de mineralen in prei zeer goed door het lichaam worden opgenomen. Prei kan helpen tegen bloedarmoede, het kan helpen de cholesterolspiegel te verlagen, dankzij de polyfenolen in prei kan het schadelijke stoffen en vrije radicalen neutraliseren die het lichaam bedreigen.

Omdat prei een groente is, is het per definitie zeer goed voor de gezondheid om vaak prei te eten. Het eten van veel fruit en groente verlaagt bijv. het risico op hart- en vaatziektes, sommige vormen van kanker (darmkanker) en het verlaagt ook het risico op sommige chronische ziektes.

Prei werkt urine afdrijvend en licht laxerend. Het kan ook het lichaam van binnenuit (via de darmen) reinigen. Het kan helpen bij het vernietigen van blaas- en nierstenen, tegen allerlei aandoeningen van de urinewegen en bij blaasontstekingen. Ook kan prei helpen bij problemen met de stembanen, de stem en de keel. Prei staat ook bekend om zijn bacteriëndodende, schimmelwerende en virusdodende eigenschappen. Hij kan helpen bij het onderhouden van een goede bloedsomloop.

Hij kan samen met ui en knoflook een licht bloeddrukverlagend effect hebben. Hij kan ook de immuniteit van het lichaam verhogen. Prei is ook nog lichter verteerbaar dan uien. Hij kan ook helpen tegen Artritis, Jicht en andere Reumatische aandoeningen. Uitwendig kan een kompres gemaakt van prei helpen tegen aambeien, eeltknobbels, eksterogen, insectensteken en -beten en tegen steenpuisten.

Verschillende soorten prei:

Prei wordt ingedeeld in rassen geschikt voor zomer-, herfst- en winterkweek. De zomer-en herfstrassen hebben over het algemeen een langere schacht dan de winterrassen die over het algemeen korter en dikker zijn.

Hieronder ga ik iets dieper in op verschillende rassen.

Albana: dit is een soort die gebruikt kan worden voor een zomer- en vroege herfstkweek. Albana geeft een goede oogst gedurende een lange periode. De preien zijn ongeveer 20 - 23 cm lang. De lange, dunne, witte schachten eindigen in lichtgroen loof. Deze soort presteert ook tijdens extreme weersomstandigheden zeer goed. De prei is van een zeer goede kwaliteit.

Atlanta: heerlijke prei met lange, dikke en witte schachten en donker blauwgroen loof. Geschikt voor een winterkweek. Zeer goed bestand tegen koude en vorst. Hiervan zijn ook biologische zaden te koop.

Blauwgroene Herfst: deze soort is zeer geschikt voor een herfst-, winter- en zomerkweek. Hij kan kou en wat vorst verdragen. Deze iets dikkere prei heeft malse, dikke, witte schachten en vrij grof blauwgroen loof. Hij heeft weinig last van slijtage. De Bolster verkoopt ook biologische zaden van deze soort.

Blauwgroene Winter: dit is een langzaam groeiende, zeer productieve en betrouwbare soort. De lange, dikke en zware witte stengels worden bekroond door dik, zwaar blauwgroen loof. Deze soort is zeer geschikt voor de late herfst en winterkweek. Kan worden geoogst van december tot eind maart. Deze prei heeft een heerlijke en uitstekende, malse smaak. Kan goed tegen koude en vorst en wordt zelfs lekkerder na wat vorst.

Blue de Solaise: dit is een oud Frans ras met een veel krachtigere smaak dan Musselburgh. Hij heeft dikke, witte stengels met blauwgrijs loof. Hij kleurt donkerder door bevriezing. Deze soort kan zeer goed tegen kou en vorst. Hij kan de hele winter blijven staan onder de slechtste weersomstandigheden.

Bulgaarse reuzen: komt oorspronkelijk uit Bulgarije. Dit zeer populaire, snelgroeiende, heerlijk smakende ras heeft een zeer lange, dunne, lichtgroene tot witte stengel met lichtgroen loof. Deze soort kan langere tijd worden geoogst van september tot maart. Hij kan goed tegen kou en lichte vorst. Geschikt voor een zomer-, herfst of vroege winterkweek.

Caretan: wordt ook wel Caretan 2 genoemd. Komt oorspronkelijk uit Italië. Het is een populaire, betrouwbare en heerlijk smakende preisoort. De preien zijn zacht, dik en wit met blauwgroen loof. Dit sterke en snelgroeiende ras kan goed tegen koude en lichte vorst. Hij kan van oktober tot eind januari worden geoogst. Geschikt voor een herfst en vroege winterkweek. Er zijn ook biologische zaden van Caretan te koop.

Columbus: dit is een soort van het type Zwitserse Reuzen. Vrij zware prei met dikke, stevige stengels die lichtgroen tot wit zijn en eindigen in donkergroen loof. Columbus is zeer geschikt voor de vroegste zomerkweek.

Electra: kan dicht op elkaar groeien. Zeer lange, zeer slanke en dunne witte schachten met licht groen loof. Is zeer geschikt voor de zomerkweek of om geoogst te worden als babyprei. Veelzijdige, betrouwbare en smakelijke soort.

Farinto: deze prei heeft zeer dikke, zware en brede witte schachten met grof donkerblauwgroen loof. De smaak is heerlijk en mals. Kan zeer lang worden bewaard. Kan tot het einde van de winter (februari) worden geoogst. Zeer geschikt voor de winterkweek.

Forrest: dit is een zware winterprei die geoogst kan worden tot diep in het voorjaar (april). Hij groeit rechtopstaand met dikke, stevige en witte stengels die eindigen in blauwgroen, grof loof. Hij is zeer goed winterhard en kan tegen vorst. Forrest is resistent tegen bladziekte en roest.

Hannibal: dit is een prei met dikke, zware en brede groenwitte stengels met donkergroen tot blauw loof. Hannibal heeft een heerlijke, milde uiensmaak. Kan goed worden gebruikt in soepen, maar kan ook worden geroosterd of gegrild. Betrouwbaar ras dat kan worden geoogst van half juli tot half oktober. Er zijn ook biologische zaden te koop.

Herfstreuzen: komt oorspronkelijk uit Italië. Het is een zeer sterk met grote, lange witte stengels en blauwgroen loof. Hij kan zelfs de strengste winters overleven en kan tot in het begin van de lente (maart) worden geoogst. Zeer geschikt voor de herfstkweek.

Hilari: dit is een zeer snelgroeiende en vroege zomerprei soort. De dikke, stevige, witte tot lichtgroene stengels eindigen in groen loof. Hij wordt ongeveer 25 cm lang. Kan vroeg worden geoogst en niet goed tegen kou. Er zijn ook biologische zaden van Hilari te koop.

Jolant: dit is een type Zwitserse Reuzen. Hij is snelgroeiend en heeft lange, dunne, witte tot groene schachten met groen loof. Jolant kan vanaf juni tot september worden geoogst. Zaai binnen vanaf december tot februari. Dit is een zomerprei.

Kenton F1: deze soort produceert zeer uniforme, zware, dikke en mooi gevormde schachten met dik, donkergroen loof. Kan worden geoogst van november tot in april. Kan goed tegen kou en vorst. Heeft een heerlijke smaak. Goede weerstand tegen allerlei ziektes. Geschikt voor een winterkweek.

Kingston F1: dit is een zeer snel groeiende, gemakkelijk te kweken en vroeg te oogsten soort. De lange, slanke, wit tot lichtgroene stengels eindigen in groen loof. Kingston kan vanaf juni worden geoogst. Erg smakelijk en malse prei.

Large American Flag: komt oorspronkelijk uit Amerika. Produceert vroeg in het seizoen prei met lange, dunne witte stengels en blauwgroen loof. De preien worden wel 25 cm lang en hebben een heerlijke en milde smaak. Zeer betrouwbare soort. Bij gespreide kweek kan de oogst voortduren tot januari.

Lincoln:  dit is een zomer- en herfstprei. Het is een Bulgaarse Reuzen type dat enorm lang en groot kan worden. Zaai binnen vanaf december-januari. Lincoln heeft lange, slanke groen tot witte stengels met grof donkerblauwgroen loof. Hij heeft net als Bulgaarse Reuzen een heerlijke, malse smaak. Lincoln is een goede verbetering van de Bulgaarse Reus. Het is een zomerprei die ook lichte vorst verdraagt.

Lungo della Riviera: vroege soort die oorspronkelijk uit Italië komt. Hij heeft lange, dunne, slanke witte stengels dat bekroond wordt door geelgroen loof. Hij heeft een licht zoete en sterke smaak. Kan worden geoogst van de zomer tot laat in de herfst.

Malabare: zeer snel groeiende, gemakkelijk te kweken en al vroeg te oogsten herfstprei. Hij kan wat winterkou en lichte vorst verdragen. Deze prei heeft dikke, zware en brede wit tot lichtgroene schachten die uitlopen in lichtgroen loof. Deze moderne soort heeft een heerlijke malse smaak. Malabare heeft niet veel extra bemesting nodig.

Olifant: wordt ook wel Elefant genoemd. Het is een zeer populaire, middelvroege, betrouwbare en robuuste soort. Hij kan van oktober tot eind maart worden geoogst. Hij komt oorspronkelijk uit Oost-Europa. Hij heeft zeer dikke, brede en stevige witte schachten met licht tot donkergroen grof loof. Zeer smakelijk en mals. Olifant is zeer winterhard en kan tegen kou en tegen vorst.

Parton F1: deze soort geeft veel uniforme preien met een dikke, brede en zware schacht en donkergroen grof loof. Dit is een hybride prei die ontwikkeld is door Nunhems Zaden. Heeft een hoge opbrengst per kilo. Hij heeft een goede weerstand tegen ziektes. Kan worden gebruikt voor de late herfst- en vroege winterkweek.

Rami: deze soort is zeer geschikt voor een nazomer- en herfstkweek. De stengels zijn middelgroot, slank en witgroen met blauwgroen loof. Deze prei heeft een zeer goede smaak en kwaliteit. Rami is resistent tegen builen en bulbing.

Siegfried Frost: heeft zeer dikke, brede en stevige witte schachten met dik, vol en grof donker blauwgroen loof. Kan zeer goed tegen kou en vorst. Hij heeft een heerlijk, volle en zachte smaak met mals blad. Is zeer geschikt voor een vroege en late winterkweek.

Winterreuzen: dit is een zeer sterke, robuuste en dikke preisoort. Hij komt oorspronkelijk uit Italië. Deze soort wordt ook wel Giant D'Inverno genoemd. Hij heeft zeer dikke, stevige en robuuste, lange en witte stengels met blauwgroen loof. De prei wordt Hij heeft een zeer lekkere smaak en zeer mals blad. Kan lang worden geoogst vanaf december tot begin maart. Is zeer goed bestand tegen kou en vorst. Zeer geschikt voor de winterkweek. Kan na de oogst nog lang worden bewaard.

Zwitserse Reuzen: deze soort kan vanaf eind maart tot half mei buiten worden gezaaid. De prei vormt zeer lange, dunne en slanke stengels die zeer wit zijn en eindigen in donkergroen loof. Deze prei is een vroege zomer- tot herfstprei.

Zaaien van prei:

Voor een snelle ontkieming van de zaden, kunnen ze 24 uur voor het zaaien, geweekt worden in wat lauwwarm water. Hierna kunnen ze gewoon worden gezaaid.

Prei is niet echt een groente voor beginnende moestuinierders. Het is een groente waar wat ervaring voor nodig is. Ook is er veel tijd, geduld, liefde en aandacht nodig voor het zelf kweken van prei. Het duurt namelijk enkele maanden voordat een zaadje uitgroeit tot een volwassen prei.

Het allerbelangrijkste is de grondsoort waarop wordt gekweekt. Dit omdat de plant hier lang in blijft staan. Het is ook belangrijk om de juiste soort op het goede moment te kweken. Er zijn namelijk een aantal momenten waarop prei kan worden gekweekt: Zomerkweek vanaf half januari, vroege herfstkweek vanaf half maart, late herfstkweek vanaf eind maart, winterkweek vanaf begin april en late winterkweek vanaf eind april.

Het is mogelijk om een vroege start te maken en prei binnenshuis voor te zaaien. Het is het gemakkelijkste om hiervoor plugs te gebruiken omdat hierdoor het tere wortelstelsel het minste wordt verstoord. Zomer- of herfstkweek is het gemakkelijkste om mee te beginnen. Zorg voor zaden van een soort die geschikt is voor zomer- of herfstkweek. Zomerprei wordt eerder gezaaid dan winterprei, maar het is mogelijk om beide binnen voor te zaaien vanaf februari. De zomerprei groeit alleen veel sneller dan de winterprei.

Zaai in plugs gevuld met goed vochtig gemaakte potgrond vanaf februari. Zaai per plug 1 zaadje ongeveer - 1 cm diep en bedek met een dun laagje zaaigrond. De ideale kiemtemperatuur is 18 - 20 °C. Houd de temperatuur zo gelijkmatig mogelijk en laat vooral de temperatuur 's nachts niet dalen. Zet de plugs warm en licht weg. Houd goed vochtig en warm tijdens de kieming. Deze voorgezaaide plantjes kunnen na 3 maanden (vanaf begin mei) buiten worden gezet op een zonnige, warme, beschutte plek met goed waterdoorlatende en vochtige grond. Zorg voor 15 cm ruimte om de plantjes heen. Dit om ervoor te zorgen dat ze voldoende ruimte hebben om groot te worden.

Buiten zaaien kan vanaf begin april op een zonnige, beschutte, warme en lichte plek met waterdoorlatende en vochtige grond. Zaai ongeveer ½ - 1 cm diep en bedek de zaden met een dun laagje zaaigrond. Dun de zaailingen na 3 maanden uit op ongeveer 15 cm. Laat de sterkste en dikste plantjes staan en verplant de andere planten op een andere plaats. De afstand tussen planten in de rij is 12 - 15 cm afhankelijk van de soort. De afstand tussen de rijen is 30 - 50 cm.

Prei heeft een speciale behandeling nodig. Zodra de jonge zaailingen de dikte hebben van een potlood moeten ze worden overgeplant op een andere plek. Knip ongeveer 1/3 van het bovenste, groene gedeelte van het plantje af en ongeveer 1/3 van de wortels aan de onderkant. Dit om de groei van de wortels te stimuleren.

Graaf ongeveer 15 cm uit elkaar plantgaten van 15 - 20 cm diep. Zet elk plantje in een eigen plantgat. Maak het gat niet dicht met de aarde, maar geef overvloedig water rondom het gat zodat het vanzelf dichtspoelt. Halverwege de groei, kan er nog worden aangeaard rond de schachten om extra lange witte schachten te krijgen. Ondersteun de plantjes met een stevige stok waar een ring aan zit. Hierdoor kan de prei groeien en wordt hij ondersteund tijdens dagen met veel wind. Prei heeft veel mest en water nodig.

Deze prei kan vanaf september tot en met december worden geoogst. Spit de planten met een riek voorzichtig uit. Het is verstandig om voor een gespreide oogst ook gespreid te zaaien. Zaai om de 2 - 3 weken een kleine hoeveelheid zaden. Prei heeft vliegende insecten nodig voor zijn bestuiving. Dit kunnen vliegen, zweefvliegen, bijen, hommels en andere vliegende insecten zijn. Zij worden aangetrokken door de mooie, witte bloemetjes.

Prei schiet voortijdig in het zaad bij temperaturen die lager liggen dan 18 °C. Probeer dit te vermijden. Prei is een tweejarige die meestal als eenjarige wordt gekweekt. Karakteristiek aan prei zijn de lange, witte stelen met het donkergroeneblauwe loof. Prei heeft net als sommige familieleden een sterke smaak en geur. De plant bloeit uiteindelijk meestal met witte, bolvormige bloemen.

Bemesting van prei:

Prei heeft een goede bemesting met luchtige en goed waterdoorlatende grond nodig met een goede structuur. Bij kleigrond kan er wat zand door worden gewerkt om de grond te verbeteren en luchtiger te maken. Bemest ongeveer 4 weken voordat er gezaaid wordt met oude stalmest. Geef voor het planten van de plantprei wat bloedmeel of een andere stikstofrijke meststof.

Prei kan het beste worden gekweekt op een plek waar eerst kool, spinazie, erwten, bonen en wortelen hebben gestaan. Zaai niet op een plek waar daarvoor andere looksoorten hebben gestaan. Dit heeft te maken met de vruchtwisseling. Het steeds weer dezelfde groente op dezelfde plek kweken zorgt eventueel voor een opbouw van ziektes en problemen in de grond en dus met de kweek.

Geef vooral regelmatig voeding met veel stikstof. Dit bevordert namelijk de groei van het blad. Na de kweek van prei kan er het beste bonen of wortelen op deze grond worden gekweekt, omdat zij namelijk goed kunnen worden gekweekt op relatief arme grond.

Algemene kweektips:

Prei is geen erg gemakkelijke groente om te kweken. Er zijn een aantal belangrijke trips en tricks die moeten worden opgevolgd. Zo moet prei aan de boven- en onderkant ongeveer 1/3 deel worden afgeknipt om de groei van wortels en groen te stimuleren. Prei schiet voortijding in het zaad bij temperaturen onder 18°C. Prei heeft een goede bemesting, bewatering en grond nodig. Prei hoort in de wisselteelt bij de bladgewassen ondanks dat hij familie is van de look.

Goede buren van prei zijn: Koolrabi, kool, kropsla, selderie, uien en wortels. Slechte buren van prei zijn: aardappelen, bonen en erwten.

Oogsten en bewaren:

Het kan handig zijn om meer prei te oogsten dan u direct nodig heeft. Maak de overgebleven prei schoon, was ze goed en snijd ze in dunne ringen of kleine stukken en vries ze rauw in. Verpak de prei in diepvriesdozen of dubbele zakken omdat ze wel geur afgeeft. Deze ingevroren prei kan zonder ontdooien worden toegevoegd aan stoofschotels, soepen, ovenschotels, stamppotten en sauzen.

Zorg ervoor dat je de zomer- en herfstprei voor de winter oogst vanwege de kans op schimmel. Zomerprei wordt in de zomer geoogst. Winterprei wordt het hele jaar door geoogst met nadruk op de herfst en de winter. Prei moet lang groeien voor het geoogst kan worden.

Oogst prei niet te lang voordat u het gaat gebruiken. Op deze manier gaan er zo min mogelijk kostbare vitamines verloren. Prei kan goed bewaard worden. 2 - 3 niet schoongemaakte en ongesneden in de groentela van de koelkast. Maar het is beter om prei niet te lang te bewaren, omdat dit verlies van kostbare vitamines (C) en mineralen oplevert.  Prei kan ook worden ingevroren en op deze manier enkele maanden worden bewaard.  Prei kun je in de koelkast bewaren, maar wanneer je hem op een koele en droge plaats neerlegt, kun je hem zeker enkele weken bewaren.

Ziektes en plagen bij prei:

Lookroest: deze schimmelziekte (Puccinia allii) komt vooral veel voor in het voor- en najaar bij prei. Hij wordt veroorzaakt door schimmels die zich vooral tijdens vochtig en warm weer verspreiden. Deze sporen verspreiden zich gemakkelijk door de wind en sommige schadelijke insecten. Ook aanraking van het blad bij bijv. verwijdering zorgt voor verspreiding van de sporen.

Roestbruine tot oranje sporenhoopjes komen verspreid over het hele blad zowel aan de boven- als onderzijde voor. Deze vlekjes breiden zich razendsnel uit en al snel zijn alle planten aangetast. In het begin van de zomer zijn er eerst gele tot roodachtige kleine vlekjes te zien. Later in het seizoen verkleuren deze sporen zich naar donkerbruin tot zwart.

Aan de onderzijde van het blad op tegenoverliggende plaatsen verschijnen 1 - 2 mm geelbruine tot zwart wordende spikkels. De ziekte treedt op bij warm en vochtig weer in het voorjaar, de zomer en vooral in de herfst. De bladeren vallen voortijdig af en de planten gaan uiteindelijk dood. De schimmelsporen kunnen overwinteren op planten en plantafval van leden uit de lookfamilie (knoflook, prei en uien). Op deze manier worden de jonge planten in het voorjaar weer aangetast.

Dichte beplanting, veel stikstof en weinig kalium en hoge luchtvochtigheid en gematigde temperaturen van 10 - 21 °C zijn factoren waaronder deze ziekte optreedt en verergert.

Bestrijding van Lookroest: ruim al de aangetaste delen van de plant op. Gooi het niet op de composthoop, maar verbrand het blad of gooi het weg. Gebruik een wisselteelt van 4 - 5 jaar op leden uit de lookfamilie en bladgroente. Zorg voor een goede ventilatie tussen de planten door de planten niet te dicht op elkaar te zetten. Vorst stopt de ontwikkeling van de Lookroest, maar doodt de schimmels niet. Spuiten met een chemisch middel als Bayfidan special kan preventief helpen om prei te beschermen tegen de ziekte. Geef ter versterking van de planten brandnetelgier of heermoes-extract. Sterke planten worden minder snel ziek dan verzwakte planten.

Een snel en eenvoudig recept voor brandnetelgier: Voeg 1 kilo niet bloeiende brandnetels toe aan 10 liter water in een grote ton of kuip. Roer dit 2 keer per dag. Voeg eventueel wat suiker toe om het gistingsproces te versnellen. Na ongeveer 2 weken gisten is de gier klaar om te gebruiken. Zeef de plantenresten er voor gebruik goed uit. Verdun de gier als volgt: 1 liter gier op 10 liter water.

Een snel recept voor Heermoes extract: pluk vers blad van de Heermoes (Paardenstaart) en laat dit enkele dagen uitgespreid goed drogen. Kook 50 gram van het gedroogde blad 20 minuten in 1½ liter water. Laat dit 24 uur trekken en afkoelen. Zeef het mengsel na 24 uur en voeg een eetlepel zachte, groene zeep toe. Gebruik het Heermoes extract verdund. De dosering is 1 liter Heermoesextract op 4 liter water. Vernevel het extract op het blad van de planten op bewolkte dagen om verbranding van de planten te voorkoming.

Bladvlekkenziekte: prei kan last hebben van 4 verschillende soorten Bladvlekkenziektes namelijk: Fluweelvlekken, Papiervlekken, Purpervlekken en Zwarte strepen. Hieronder ga ik wat dieper in op elke soort.

Fluweelvlekkenziekte: Fluweelvlekkenziekte is een schimmelziekte veroorzaakt door sporen. De Fluweelvlekkenziekte (Cladosporium alliiporri) begint meestal met kleine, ovale vlekjes die al snel steeds groter worden en in elkaar overvloeien. Deze vlekken kleuren olijfgroen vanuit het midden door de vele schimmelsporen die in de vlekken zitten. Vaak is er een witte rand te zien rondom de vlekken. Het blad sterft af, als het is aangetast en uiteindelijk kan de plant hieraan dood gaan.

Bestrijding Fluweelvlekkenziekte: verwijder aangetast blad, rottend, stervend en dood plantenmateriaal en verbrand dit of gooi het weg. Gooi het nooit op de composthoop omdat dit het probleem verergert en verspreid. Houd een wisselteelt aan van 4 - 5 jaar voor leden uit de Lookfamilie en voor bladgroentes. Zorg voor voldoende ruimte tussen de planten zodat de lucht goed kan circuleren. Geef geen water op de planten maar rondom de planten. Zorg dat het water niet op het blad van de planten kan spatten. Ruim alle gevallen plantenresten rond en onder de planten op en verwijder alle aangetaste bladeren. Geef de planten een dikke laag schone schorsmulch, dit kan er voor zorgen dat de schimmelsporen het blad niet goed kunnen bereiken. Preventief spuiten met een chemisch middel speciaal tegen bladvlekkenziekte kan de ziekte voorkomen.

Papiervlekkenziekte: dit is een schimmelziekte die vooral op herfst- en vroege- en late winterprei kan worden gevonden. De ideale temperatuur voor deze ziekte ligt tussen de 12 - 22°C. Papiervlekkenziekte (Phytophthora porri) uit zich in eerste instantie door onregelmatig gevormde, grote waterig grijze vlekken die opdrogen tot witte vlekken die papierachtig aanvoelen. Bij een ernstige aantasting van de sporen zijn de vlekken groot en komen ze niet alleen op loshangend blad voor maar ook op de schacht. Aantasting kan ook in de bladtoppen zitten.

De schimmels overleven als eisporen in de grond en kunnen op deze manier nieuw geplante prei aantasten. Dit gebeurt waarschijnlijk bij het water geven doordat opspattend water of opwaaiende gronddelen op de prei terecht komen. Ook door direct contact van het blad met de grond kan aantasting ontstaan. Als de sporen zich op de prei bevinden, hebben ze water nodig om zich te ontwikkelen.

De kans op aantasting is het grootst bij warm, vochtig weer en wanneer de prei lang nat blijft na het water geven. De schimmel laat tijdens dit weertype een donkergroene, waterige rand achter rondom de opgedroogde vlek.

Bestrijding Papiervlekkenziekte: verwijder aangetast, rottend, stervend en dood plantenmateriaal en verbrand dit of gooi het weg. Gooi het nooit op de composthoop omdat dit het probleem verergert en verspreid. Houd een wisselteelt aan van 4 - 5 jaar voor leden uit de Lookfamilie en voor bladgroentes. Zorg voor voldoende ruimte tussen de planten zodat de lucht goed kan circuleren.

Geef geen water op de planten maar rondom de planten. Zorg dat het water niet op het blad van de planten kan spatten. Ruim alle gevallen plantenresten rond en onder de planten op en verwijder alle aangetaste bladeren. Preventief spuiten met een chemisch middel speciaal tegen bladvlekkenziekte kan de ziekte voorkomen.

Purpervlekkenziekte: deze schimmelziekte veroorzaakt lichtgrauwgrijze, ovaalvormige vlekken die in de lengte richting van het blad lopen. Deze vlekken kleuren uiteindelijk purper. Purpervlekkenziekte (Alternaria porri) ontstaan meestal tijdens warm en vochtig weer. Temperaturen die rond 20°C of hoger liggen zijn ideaal. De sporen kunnen overleven op aangetast materiaal en kunnen ook worden overgedragen via het zaad. Vooral verzwakte, oudere en beschadigde planten kunnen worden aangetast. Ook prei op lichte grond (zand) en snel groeiende soorten kunnen gemakkelijk worden aangetast.

Bestrijding Purpervlekkenziekte: verwijder aangetast, rottend, stervend en dood plantenmateriaal en verbrand dit of gooi het weg. Gooi het nooit op de composthoop omdat dit het probleem verergert en verspreid. Houd een wisselteelt aan van 4 - 5 jaar voor leden uit de Lookfamilie en voor bladgroentes. Zorg voor voldoende ruimte tussen de planten zodat de lucht goed kan circuleren.

Geef geen water op de planten maar rondom de planten. Zorg dat het water niet op het blad van de planten kan spatten. Ruim alle gevallen plantenresten rond en onder de planten op en verwijder alle aangetaste bladeren. Preventief spuiten met een chemisch middel speciaal tegen bladvlekkenziekte kan de ziekte voorkomen. 

Zwarte strepen ziekte: deze schimmelziekte komt vooral op de buitenste bladeren van de prei voor. De Zwarte strepen ziekte (Leptotrochila porri) ontstaat tijdens warm, vochtig weer met een hoge luchtvochtigheid. Op de bladeren ontstaan langgerekte vlekken die door de nerven van het blad worden begrensd. Uiteindelijk verkleuren deze vlekken naar grijs-zwart. Het blad scheurt vaak op deze vlekken zodat de opperhuid los laat. Na enige tijd worden de aangetaste bladeren helemaal zwart, ze verschrompelen en uiteindelijk kunnen de planten hieraan dood gaan.  

Bestrijding Zwarte strepen ziekte: verwijder aangetast, rottend, stervend en dood plantenmateriaal en verbrand dit of gooi het weg. Gooi het nooit op de composthoop omdat dit het probleem verergert en verspreid. Houd een wisselteelt aan van 4 - 5 jaar voor leden uit de Lookfamilie en voor bladgroentes. Zorg voor voldoende ruimte tussen de planten zodat de lucht goed kan circuleren.

Geef geen water op de planten maar rondom de planten. Zorg dat het water niet op het blad van de planten kan spatten. Ruim alle gevallen plantenresten rond en onder de planten op en verwijder alle aangetaste bladeren. Preventief spuiten met een chemisch middel speciaal tegen bladvlekkenziekte kan de ziekte voorkomen.

Erwinia: dit is een ziekte die via een bacterie wordt verspreid. Erwinia (Erwinia carotovara subsp. carotovora) is een besmetting met een zogenaamde zwakte parasiet. Deze dringt via de grond en de wortels van de plant naar binnen. Meestal via kleine wondjes op de planten.

Een hoge luchtvochtigheid, warm en vochtig weer en temperaturen vanaf 25°C zijn ideale omstandigheden voor een besmetting. Bij jonge plantjes blijven de plantjes achter in de groei, verslijmt het midden van de plant en groeien de plantjes krom. Bij oudere planten verwelken de buitenste bladeren, groeien de stengels krom, verslijmt het midden van de plant en worden de binnenste bladeren slijmerig groen. Planten die op zandgrond staan en in de zomer worden beregend hebben sneller last van aantasting. 

Bestrijding Erwinia: Zorg voor sterke, gezonde planten. Ruim alle oogstrestanten goed op. Zorg voor een goede wisselteelt van 4-5 jaar. Voorkom dat gezonde grond besmet wordt. Kweek geen looksoorten op besmette grond. Maak alle gebruikte machines en materialen goed schoon.

Fusariumrot: deze schimmelziekte ontstaat tijdens warm, vochtig weer met een hoge luchtvochtigheid. Fusariumrot (Fusarium oxysporum sp. cepea) kleurt de toppen van het blad geel. In een later stadium vergeelt en verrot de hele plant. Die gaat hieraan dood. Onder de grond is er wit tot roze schimmelpluis aanwezig.

De schimmel overleeft met sporen in en op plantenresten en in de grond. Vanuit de grond of plantenresten worden de wortels van de planten aangetast en van hieruit trekken ze verder de plant in. Naast prei worden ook andere leden van de lookfamilie en Oxalis aangetast.

Bestrijding Fusariumrot: houd een rustperiode aan van minimaal 10 jaar om de besmetting van de grond te verlagen. In de tussentijd kan er maïs, suikerbiet of zomertarwe worden gekweekt om de besmetting van de grond te verlagen. Werk resten van luzerne in de grond. Ontsmet het zaad van de prei met Benomvl of Thiofanaat. Houd een goede wisselteelt aan van 4-5 jaar. Ontsmet de grond enkele weken voor het zaaien. Dit werkt eventueel ook tegen aaltjes, insectenlarven en onkruid.Verwijder aangetaste planten en plantendelen. Dompel de aangetaste planten ongeveer 10 minuten onder in een oplossing van 20 gram Benlate of 20 gram Topsim M op 1 deel water. Dompel niet te kort, dan slaat de behandeling niet goed aan. Dompel niet te lang dan remt de groei van de plant.

Pseudomonas: deze bacterie ziekte wordt ook wel Bacterievlekkenziekte (Pseudomonas syringae porri) genoemd. Deze ziekte is herkenbaar aan het verdorren van de bladpunten, licht- tot donkerbruine, waterige en streperige vlekken op het blad. Gekarteld en kromtrekkend blad.

Het kan worden veroorzaakt door overbemesting, onregelmatige groei en teveel water geven. De planten gaan meestal niet dood aan deze ziekte, maar ze kunnen overvallen worden door een andere ziekte (Edwinia bijv. ) waar ze wel dood aan gaan. De symptomen zijn zichtbaar op alle delen van de plant. Het begint op de onderkant van het blad en al snel spreidt het zich uit over de hele plant. De bacterie kan door besmet zaad worden overgedragen. Ook plantresten en ander besmet plantmateriaal zorgt voor aantasting. De bacterie komt het meest voor bij vochtig weer en temperaturen tussen 15 - 25 °C.

Bestrijding Pseudomonas: Deze ziekte is moeilijk te bestrijden als ze eenmaal aanwezig is. Er kan worden gespoten met middelen op koperbasis dit vertraagt de aantasting. Reinig alle gebruikte machines en gereedschappen goed. Werk niet in de planten als ze nat zijn. Ruim alle plantresten direct op na de oogst.

Rozerot: dit is een schimmelinfectie die wordt veroorzaakt door een zwakteparasiet. Deze treedt op bij verzwakte planten. De symptomen van Rozerot (Fusarium culmorum) zijn: verzwakte groei van de planten, onregelmatige stand en licht roze tot wit schimmelpluis. De aantasting kan optreden tijdens de aanplant van jonge plantjes, als de wortels van de planten langdurig nat blijven door bijvoorbeeld wateroverlast en tijdens warm, vochtig weer met een hoge luchtvochtigheid. Een ernstige aantasting zorgt uiteindelijk voor bruine stengels en een aantasting van het blad. 

Bestrijding Rozerot: deze ziekte is niet te genezen, dus voorkomen is beter dan genezen. Zorg voor een goede wisselteelt van leden van de Lookfamilie en bladgroentes van 4-5 jaar. Vermijdt droogte en te natte omstandigheden. Plant de plantjes niet te diep. Geef extra kalk. Zorg voor sterke en gezonde planten.

Witrot: dit is een schimmelziekte die wordt veroorzaakt door een schimmel die zeer lange tijd in de grond kan overleven. Witrot (Sclerotium cepivorum) kan alle leden van de Lookfamilie aantasten. Hij richt grote schade aan van jong plantje tot volwassen plant. Deze ziekte wordt verergerd door koel en vochtig weer. Deze ziekte begint meestal met een klein plekje, maar wordt al snel veel erger. Bij jonge plantjes kan het hele plantje wegvallen. Bij oudere planten wordt het blad geel, verwelkt het en sterft het uiteindelijk af. Bij de basis van de wortels is wit, pluizig schimmelweefsel zichtbaar met daarin kleine, ronde, zwarte bolletjes (de Sclerotiën). De ziekte verspreidt zich via besmette machines, gereedschap, via aangetaste planten, oogstrestanten en vogels.

Bestrijding Witrot: de Sclerotiën van witrot kunnen niet tegen hoge temperaturen van 38°C en hoger. Wisselteelt helpt niet, omdat de ziekte zeer lange tijd in de grond kan overleven. Voorkom de besmetting van gezonde grond. Kweek geen leden van de Lookfamilie op besmette grond. Gebruik chemische middelen ter bestrijding. Vermijd de verspreiding van de schimmel door alle machines en gereedschappen die zijn gebruikt zeer goed schoon te maken. Gebruik plantgoed dat witrot vrij is.

Rupsen van de Preimot: de rupsen van de Preimot (Acrolepiopsis assectella) hebben het vooral op planten uit de Lookfamilie voorzien. De niet opvallende, zeer kleine bruine vlinders worden opgevolgd door ongeveer 1 cm lange en geelwitte rupsen. Deze rupsen graven gangen in het blad en de stengels van bijv. prei. Zij veroorzaken veel schade die overgaat in rot en uiteindelijk het afsterven van de planten. De volwassen vrouwtjes leggen vanaf eind april tot begin oktober hun eitjes aan de onderzijde van het blad en de onderkant van de stengels. De rupsen komen als snel uit het ei en vreten zich dan een weg door blad en stengels. De motten overwinteren als mot en niet als eitje.

Bestrijding rupsen van de Preimot: de natuurlijke vijanden van rupsen zijn eenden, kippen, vogels, egels, kikkers en spinnen. Ook sluipwespen, loopkevers en andere nuttige insecten eten rupsen. Zorg dat deze dieren in je tuin komen en blijven. Zorg voor sterke en gezonde planten. Kweek onder insectengaas. Dit voorkomt dat de vlinders hun eitjes kunnen leggen.

Houd de planten goed nat hierdoor verdrinken de rupsen. Spuit met chemische middelen. Verwijder de rupsen eventueel handmatig en maak ze dood.

Uienvlieg: hij wordt ook vaak preivlieg genoemd. De uienvlieg (Delia antiqua) komt op alle leden van de Lookfamilie voor. De volwassen vliegen zijn zeer klein (6-7 mm) geelachtig grijs met 5 donkere strepen op de borst en geelachtige vleugels. Ze lijkt veel op een iets grotere huisvlieg.

De vrouwtjes leggen hun eieren vanaf begin mei aan de voet en in het hart van de planten. Uit de eitjes komen na 2 - 7 dagen, kleine witte maden. Deze vreten de voet en het hart van de plant op. Ook vreten ze aan het blad. Hierdoor wordt het blad geel en sterft uiteindelijk af. Bij ernstige besmetting kan de plant dood gaan. De larve wordt in ongeveer 45 dagen volwassen. En hierna begint de hele cyclus opnieuw.

Bestrijding Uienvlieg: zorg voor een goede wisselteelt van 4 - 5 jaar voor leden van de lookfamilie. Gebruik combinatieteelt. Zet wortelen bij prei. De wortelvlieg verjaagt namelijk de uienvlieg. Gebruik alleen goed verteerde compost als mest. Zet afrikaantjes tussen de preiplanten. Gebruik algenkalk of gesteentemeel om de uienvlieg te bestrijden. Gebruik loopkevers en kortschildkevers. Deze eten de eieren van de uienvlieg ook parasiteren zij de poppen en eten zij de larven. Kweek de preiplanten onder gaas of fleecedoek. Verwijder aangetaste planten. Spuit met een speciale insecticide tegen uienvlieg.

Bewaren en gebruik van prei:

Prei kan in zijn geheel ongeveer 2 tot 3 weken worden bewaard in de koelkast. Maar bewaar deze gezonde groente niet te lang, omdat dit voor veel verlies van o.a. vitamine C zorgt.

Prei kan ook in ringen gesneden of in kleine stukjes gesneden worden ingevroren. Vries prei rauw in. Doe de prei in stevige diepvriesdozen of stevige diepvrieszakken omdat de prei een geur kan afgeven in de vriezer. Deze prei kan niet meer als op zich zelfstaande groente worden gebruikt, maar wel worden toegevoegd aan soepen, pastasauzen, stoofschotels, ovenschotels en wokgerechten.

Prei kan ook tijdens de herfst en de winter op het land worden bewaard. Zorg dan wel voor soorten die tegen kou en vorst kunnen.

Prei wordt meestal gekookt. Maar het kan ook worden gestoomd, gebakken, gegrild en rauw worden gebruikt. Prei wordt vaak in stoofschotels, wokschotels, nasi- en bamigerechten, stamppotten, soepen, sauzen, pastasauzen, omeletten, ovenschotels en fijngesneden in salades gebruikt.

Prei smaakt heerlijk in combinatie met: aardappelen, appel, basilicum, bieslook, bosui, broccoli, boter, champignons, citroen, courgettes, eieren, erwten, kaas, kabeljauw, kerrie, kip, kipfilet, knolselderij, koriander, knoflook, melk, nootmuskaat, noten, olijfolie, oregano, paprika, pasta, rode peper, rode wijn, rundvlees, sla, spinazie, tijm, tonijn, uien, varkensvlees, wortelen en zalm.

Recepten met prei:

Gesmoorde prei met tijm

Bijgerecht voor 4 - 6 personen. Bereidingstijd: 15 - 25 minuten.

Ingrediënten:

400 gram prei in stukjes van 1 centimeter, 2 tenen knoflook in dunne plakjes, olijfolie, 1 klontje boter eventueel, blaadjes van een paar takjes tijm, peper en zout naar smaak.

Dit bijgerecht is een onmisbaar ingrediënt van onderstaande soep. Het is zeer snel klaar. Voeg de tijm toe als extra smaakmaker.

Bereiding:

Verhit een scheutje olijfolie in een grote koekenpan, hierbij kan eventueel een klontje boter worden gedaan. Voeg de knoflook toe en bak die in 1 minuut goudgeel. Roer de prei en tijm erdoor. Voeg zout en peper toe naar smaak en zet het vuur laag. Smoor de prei in ongeveer 15 minuten onder geregeld roeren. Laat de prei zacht worden, maar niet verkleuren.

Bron: www. jamieolivier.com

Snelle preisoep met kaastoast

Lunchgerecht voor 4 - 6 personen. Bereidingstijd: 25 - 35 minuten.

Ingrediënten:

2 porties gesmoorde prei (zie hierboven), 1 liter runder- of groentebouillon, 4 - 6 sneetjes ciabatta, 1 teen knoflook doormidden, 40 - 60 gram geraspte gruyère, olijfolie, wat takjes tijm, blaadjes afgerist.

Bereiding:

Deze heerlijke en gezonde soep is zeer snel klaar. Breng de prei met de bouillon aan de kook. Zet het vuur laag en laat alles ongeveer 15 minuten zachtjes koken. Rooster in de tussentijd de sneetjes brood en wrijf ze in met de knoflook. Bestrooi het brood met de kaas en grill de kaas in de oven tot de kaas is gesmolten. Besprenkel de soep met de olijfolie en de tijm en serveer met de kaastoast. Eet smakelijk!

Bron: www.jamieolivier.com

Preistamppot met rookworst, kerrie en oude kaas

Hoofdgerecht voor 4 personen. Bereidingstijd: 35 - 45 minuten.

Ingrediënten:

1 kilo kruimige aardappelen, 300 gram prei, 1 rookworst, 2 eetlepels vloeibare margarine, 1 klein bekertje crème fraîche,1 theelepel kerrie, 75 gram geraspte oude kaas, peper en zout naar smaak.

Bereiding:

Schil de aardappelen en snijd ze in stukken. Kook de aardappelen in ongeveer 20 minuten gaar in water met een beetje zout. Was de prei goed en snijd in dunne ringen. Stoof ze ringen prei in ongeveer 10 minuten in de vloeibare margarine. Snijd in de tussentijd de rookworst in kleine blokjes. Giet de gare aardappelen af en stoom ze droog. Stamp de aardappelen samen met de crème fraîche fijn. Schep de blokjes rookworst, de kerrie en de geraspte kaas door de stamppot. Voeg tenslotte peper en zout naar smaak toe. Eet smakelijk!

Tip: in plaats van rookworst kunnen er ook spekblokjes worden gebruikt. Bak ongeveer 150 gram spekblokjes uit in een klein beetje olie. Voeg de spekblokjes op het laatst toe aan de stamppot en meng alles goed door elkaar. Eet smakelijk!

Bron: www.Smulweb.nl

©123zaden