Gewone Rucola

Buiten zaaien: maart - september

Kiemtijd: 5 - 10 dagen

Kiemtemperatuur: 15 - 25  °C

zaaidiepte: ½ - 1 cm

Plantafstand: 15 cm

Afstand tussen de rijen: 30 cm

Standplaats: zonnig - half schaduw

Dagen tot oogst: 30 - 35

Rucola stelt weinig eisen aan de grondsoort waarop het wordt gezaaid. Zaai vanaf maart tot september buiten. Bij de kweek in het voorjaar en de herfst kan er het beste op een zonnige plaats worden gezaaid. Zaai in de zomermaanden op een plaats met halfschaduw om het te snel in het zaad schieten van de planten te voorkomen. Als het buiten in de volle grond nog wat koud is, kan er buiten alvast onder glas worden gezaaid.

Zaai dun en niet te diep. Bedek de zaden met een dun laagje grond. Zorg dat de zaden niet te dicht bij elkaar worden gezaaid. Dit is belangrijk doordat te dicht op elkaar gezaaide planten gevoeliger zijn voor schimmelproblemen. Zaai in rijtjes met een tussenruimte van 30 cm. De ideale kiemtemperatuur ligt tussen de 15 - 25°C. Het ontkiemen duurt tussen de 5 - 10 dagen, afhankelijk van de buitentemperatuur  en de bodemtemperatuur. Dun, als de plantjes te dicht bij elkaar opkomen, ze uit op 15 cm. Houd goed vochtig. Geef bij droogte voldoende water omdat het uitdrogen van de plantjes er voor zorgt dat ze voortijdig in het zaad schieten. Dit is niet bevorderlijk voor de smaak van het blad.

Ongeveer 4 - 5 weken na het zaaien kan er geoogst worden. De jonge blaadjes smaken het lekkerst. Pluk eventueel naar behoefte wat blaadjes of oogst de hele plantjes. Zolang het hart en de wortels van de planten blijft staan, groeien ze nog wat door. Deze groente kan niet lang worden bewaard en kan het beste zo snel mogelijk na het oogsten worden gebruikt. Bescherm gewone rucola tegen slakken, rupsen en bladluizen. Bij de wisselteelt wordt gewone rucola meestal ingedeeld bij de kolen. Maar sommige moestuinierders delen haar in bij de bladgewassen. Door om de 2 tot 3 weken een kleine hoeveelheid zaden te zaaien, kan de oogstperiode worden verlengd.

Extra informatie over gewone rucola:

Oorsprong gewone rucola:

Gewone rucola komt oorspronkelijk uit de landen rond het Middellandse zeegebied en uit Zuid-Amerika. De Romeinen beschouwden dit gezonde plantje vooral door zijn opvallende, opstaande vorm als een afrodisiac. Zij namen het mee tijdens de vele veldtochten die zij ondernamen binnen Europa. Inmiddels wordt deze groente niet meer beschouwd als een lustopwekkend middel, maar de licht pittige smaak en het feit dat deze groente op veel verschillende manieren en in verschillende gerechten te gebruiken is, zorgt er wel voor dat het ook in Nederland een steeds populairdere groente wordt.

Gewone rucola wordt ook wel rucola, raketsla en mosterdkool genoemd. Deze groente wordt inmiddels in veel landen in Europa gegeten. In Engeland wordt ze Arugula, Rugula, Rocket and Roquette genoemd. In Duitsland wordt ze Garten-Senfrauke und Rucola genoemd. In Frankrijk heet ze Roquette. In Spanje Arúgula y Oruga.

De Latijnse naam is Eruca sativa. Om verwarring te voorkomen noem ik deze soort gewone rucola. Dit in tegenstelling tot de wilde rucola die de Latijnse naam Diplotaxis tenuifolia heeft. Over de wilde rucola wordt op een later tijdstip nog een aparte nieuwsbrief verzonden. Gewone rucola is een eenjarige terwijl de wilde rucola een overblijvende plant is.

Het is een lid van de kruisbloemenfamilie net als o.a.: boerenkool, broccoli, spruitjes, Chinese kool, bloemkool, koolrabi en radijs. Hij is zeer nauw verwant aan de radijs en mosterd. Dit komt ook tot uiting in de smaak van het blad en de bloemen die net als de smaak van radijs en mosterd behoorlijk pittig en pikant te noemen is.

Het is een zeer gezonde groente die veel belangrijke voedingsstoffen en vitamines bevat. Het bevat net als veel groene bladgroenten weinig caloriën. Gewone rucola bevat o.a.: Calcium, Caroteen, Fosfor, IJzer, Kalium, Koper, Magnesium, Mangaan, Selenium en Zink. Het bevat de volgende vitamines: A, B1, B2, B3, B5, B6, E en K. Het bevat ook nog een ruime hoeveelheid vitamine C.

Gezondheidsbevorderende aspecten van gewone rucola:

Gewone rucola is een groente die verschillende zeer gezonde voedingstoffen in zich heeft. Ik ga wat dieper in op sommige van deze voedingsstoffen:

Calcium: dit is een mineraal dat o.a. belangrijk is voor de opbouw van een sterk gebit en botten. Het zorgt ook voor een goede werking van de spieren en zenuwen in het lichaam.

Caroteen: dit is een mineraal dat zorgt voor een goed gezichtsvermogen en dat de weerstand van het lichaam tegen ziektes ondersteunt.

Magnesium: dit is een mineraal dat de weerstand van het lichaam tegen stress verhoogt. Het zorgt ook voor een versterking en verbetering van het geheugen en de concentratie.

Vitamine K: dit is een anti-oxidant dat volgens sommige onderzoeken een grote rol speelt bij de aanmaak en het behoud van gezonde botten. Vitamine K zou het ontstaan van o.a. aderverkalking en osteoperose kunnen voorkomen.

Vitamine C:  deze vitamine vermindert vermoeidheid, beschermt het lichaam tegen ziektes en versterkt het immuunsysteem.

Vitamine E: deze vitamine beschermt samen met vitamine C het lichaam tegen vrije radicalen die o.a. verantwoordelijk zijn voor vroegtijdige veroudering, het krijgen van rimpels en het ontstaan van pigmentvlekken. 

Verschillende soorten gewone rucola:

Van de gewone rucola zijn er een paar verschillende soorten bekend. Dit zijn Rucola coltivata Esmee, Rucola coltivata (gewone rucola) en Rucola coltivata Pronto.

Hieronder geef ik wat meer informatie over bovenstaande soorten. Coltivata betekent gekweekt in het Italiaans. Dit geeft dus aan dat deze soorten gekweekte vormen zijn van rucola.

Rucola coltivata Esmee: dit is een eigen gekweekt ras van de Bolster. Het is een biologische gewone rucola variëteit die fijn, mals en ingesneden blad heeft. De smaak is niet bitter, maar wel pittig en natuurlijk wat nootachtig. Het is een soort die goed tegen wat kou kan en onder glas vanaf oktober kan worden gezaaid, zodat er gedurende de winter van kan worden geoogst. Niet zo geschikt om in het voorjaar te zaaien.

Rucola coltivata: deze soort heeft donkergroene, ovale en lichtjes ingesneden bladeren. Hij wordt ook wel gewone rucola genoemd. De smaak is heel lekker nootachtig, maar wel pittig.

Rucola coltivata Pronto: deze soort heeft middelgroene blaadjes die dieper en fijner zijn ingesneden dan de blaadjes van Rucola coltivata. De smaak is pikant, licht peperig en natuurlijk nootachtig. Het is een snelgroeiende soort.

Zaaien van gewone rucola:

Gewone rucola wordt uitsluitend buiten of eventueel buiten onder glas in de vollegrond gekweekt. Omdat deze groente zeer snel buiten te kweken is, loont het de moeite niet om eerst binnen voor te zaaien.

Zaai buiten van maart tot september. Bij de kweek in het voorjaar en de herfst kan er het beste op een zonnige plaats worden gezaaid. Zaai in de zomermaanden op een plaats met halfschaduw om het te snel in het zaadschieten van de planten te voorkomen. Overigens is het wel zo dat het blad van deze planten nog gegeten kan worden, maar de smaak is minder lekker en zelfs wat bitter. Als het buiten in de vollegrond nog wat koud is, kan er buiten alvast onder glas worden gezaaid.

Zaai dun en niet te diep. Bedek de zaden met een dun laagje grond. Zorg dat de zaden niet te dicht bij elkaar worden gezaaid. Dit is belangrijk doordat te dicht op elkaar gezaaide planten gevoeliger zijn voor schimmelproblemen. Gewone rucola kiemt het beste bij een temperatuur van 15 - 25°C. Het ontkiemen duurt tussen de 5 - 10 dagen, afhankelijk van de buitentemperatuur  en de bodemtemperatuur.

Zaai in rijtjes ongeveer 30 cm van elkaar af, dit om het verwijderen van onkruid tussen de plantjes en in de rijen gemakkelijker te maken. Dun, als de plantjes te dicht bij elkaar opkomen, ze uit op 15 cm. Houd goed vochtig. Geef bij droogte voldoende water omdat het uitdrogen van de plantjes er voor zorgt dat ze voortijdig in het zaad schieten. Dit is niet bevorderlijk voor de smaak van het blad.

Ongeveer 4 - 5 weken na het zaaien kan er geoogst worden. De jonge blaadjes smaken het lekkerst. Pluk eventueel naar behoefte wat blaadjes of oogst de hele plantjes. Zolang het hart en de wortels van de planten blijft staan, groeien ze nog wat door. Deze groente kan niet lang worden bewaard en kan het beste zo snel mogelijk na het oogsten worden gebruikt. Bescherm gewone rucola tegen slakken, rupsen en bladluizen. Bij de wisselteelt wordt gewone rucola meestal ingedeeld bij de kolen. Maar sommige moestuinierders delen haar in bij de bladgewassen.

Bemesting van gewone rucola:

Gewone rucola heeft in tegenstelling tot de meeste koolsoorten geen extra grote behoefte aan bemesting. Werk 2 tot 3 weken voor het zaaien wat koemestkorrels of compost door de grond. Meestal is dit voldoende bemesting.

Omdat gewone rucola een groente is met een hoog natuurlijk nitraatgehalte is het verstanding om zo weinig mogelijk extra stikstof als bemesting toe te passen. Dit om te voorkomen dat het nitraatgehalte nog extra wordt verhoogd. Nitraat wordt namelijk in het menselijk lichaam omgezet in de schadelijke stof nitriet. 

Algemene kweektips: 

Gewone rucola kan zeer slecht tegen hitte. Bij droog warm weer in de zomer schiet hij snel in het zaad. Zaai daarom in deze periode op een plaats met wat schaduw. Geef voldoende water, maar zorg ervoor dat de planten niet te nat worden omdat dit weer problemen met schimmelziektes kan veroorzaken. Laat de groente in ieder geval niet uitdrogen, omdat dit het in het zaad schieten bevordert. Het is ook mogelijk om in grote potten te zaaien, deze moeten wel vaak genoeg water krijgen om in het zaad schieten te voorkomen.

Goede buren: goede buren voor gewone rucola zijn koolsoorten en Afrikaantjes. Er is niets bekend over slechte buren voor gewone rucola.

Rucola-kers:

Gewone rucola kan trouwens ook als kiemgroente (rucola-kers) worden gekweekt. Deze zeer gezonde kiemen zitten vol met vitamine C. Zaai een kleine hoeveelheid van de zaden op bijvoorbeeld een klein plastic bordje bedekt met een aantal lagen goed vochtig gemaakt keukenpapier. Zet het bordje weg op een plek met veel licht en warmte, bijvoorbeeld in een vensterbank op het westen. Houd het keukenpapier de gehele tijd goed vochtig. Na een dag of 3 tot 5 ontkiemen de zaden. Hierna duurt het ongeveer 7 dagen voordat er geoogst kan worden. De kleine plantjes zijn dan ongeveer 5 cm hoog.

Oogst de kiemen door ze naar behoefte met een schaar af te knippen. Rucola-kers smaakt heerlijk op een boterham met kaas, gerookte zalm en met ham. Ook is deze zeer gezonde kiemgroente heerlijk in combinatie met roomkaas. Gebruik de kiemen ook eens als garnering bij pastagerechten, in salades en op het laatst toegevoegd aan groentensoepen.

Oogsten en bewaren:

Gewone rucola is een zeer snelgroeiend gewas dat gemiddeld 4 tot 5 weken na zaaien al geoogst kan worden. Pluk naar behoefte van het blad en laat het hart samen met de wortels staan, dan groeit het nog wat door. Het kan ook in zijn geheel worden geoogst.

Eventueel elke 2 tot 3 weken kleine hoeveelheden zaaien zorgt voor een verlenging van de oogst periode. Het kan in de groentela van de koelkast ongeveer 1 tot 3 dagen worden bewaard, maar dit zorgt wel voor het verlies van kostbare vitamines. Om dit te voorkomen kan gewone rucola het beste op dezelfde dag worden geoogst en gegeten. Het is niet mogelijk om gewone rucola in te vriezen.

Ziektes en plagen bij gewone rucola: 

Bladluizen: Bladluis is een zeer klein plantenetend insect, het voedt zich met de cellen van een plant. Meestal zijn ze lichtgroen, maar er zijn ook witte, zwarte, rode, gele en paarse soorten. Ze zijn meestal niet groter dan een halve millimeter en dus moeilijk te zien. Vaak vind je ze in de top van een jonge stengel, in de oksel van een plant, op bloemknoppen en op zeer jong blad. De bladluis zuigt de sappen en voedingstoffen van de plant op en drukt hierbij wat van zijn infecterende speeksel in de plant. Hiermee verspreidt hij virussen die de plant verzwakken en uiteindelijk kunnen doden.

Bladluizen verspreiden zich zeer snel en produceren een schrikbarend aantal jongen. Ze scheiden een stof uit die honingdauw wordt genoemd en vooral mieren, wespen en bijen zijn hier gek op. Honingdauw is ook een stof waar schimmels zeer goed op gedijen. Schimmels en bladluizen zitten dan samen op 1 plant.  Deze combinatie van schimmels en bladluis wordt roetdauw genoemd doordat ze zeer zwart is. Bladluizen komen in zeer grote aantallen voor op een plant en stappen zeer gemakkelijk over van plant op plant.

Bestrijding van Bladluizen: Wat is er aan te doen? Lieveheersbeestjes zijn de natuurlijke vijand van de bladluis. De larven eten gemiddeld zo'n 600 bladluizen en een volwassen lieveheersbeestje eet ongeveer 100 bladluizen per dag. Maar vooral mieren beschermen bladluizen en zullen proberen de lieveheersbeestjes tegen te houden. Er zijn speciale lieveheersbeesthuisjes te koop. Ook zijn er doosjes met larven te bestellen die op een zeer natuurlijke manier de bladluis bestrijden.

Ook sluipwespen en hun larven bestrijden bladluizen. Ook de oorwurm eet bladluizen en ook mijten, larven en eieren van insecten. Ook eet de oorwurm kleine rupsen en andere parasieten. Maar pas op! Oorwurmen kunnen vruchten als pruim, perzik, abrikoos enz. aantasten.

Een plantenspuit gevuld met water en afwasmiddel is ook een probaat middel. Dit werkt een aantal dagen en moet daarna herhaald worden. Ook een mengsel van water en spiritus werkt.

Ook een mengsel van 20 milliliter groene zeep, 20 milliliter spiritus en een liter water kan helpen. Ook een aftreksel van ui kan helpen en dit werkt ook tegen andere insecten die zich met planten voeden. Afrikaantjes trekken insecten aan die bladluis eten. Bladluizen hebben een hekel aan de geur van Lavendel, Bonenkruid, Salie, Hysop, Dille, Ui en Knoflook. Een laatste tip is om de mieren in je tuin te bestrijden.

Slakken: er zijn zeer veel verschillende soorten slakken met en zonder huisjes, maar ze hebben allemaal gemeen dat ze dol zijn op mals, zacht en groen blad. Hun aanwezigheid is meestal zichtbaar door grote gaten in blad, volledig weggevreten blad en slijmerige zilveren sporen. Slakken leggen gemiddeld ongeveer 400 eitjes per jaar. Overdag verstoppen slakken zich onder allerlei materialen, ze zijn vooral dol op vocht. 's Avonds en 's nachts worden ze actief en beginnen ze aan de malse plantjes in de tuin te knabbelen. 

Bestrijding van Slakken: de natuurlijke vijanden van de slak zijn o.a. vogels, egels, kikkers, padden, spinnen, eenden en kippen. Deze dieren zijn dol op slakken en eten deze graag en veel. Zorg dus dat je deze dieren in je tuin krijgt.

Verwijder losse, onnodige dingen uit je tuin zoals lege bloempotten, lege kratten, stapels hout, losse tegels enz. die kunnen dienen als schuilplaats voor slakken. Geef zoveel mogelijk 's ochtends water in de zomer om ervoor te zorgen dat de grond droger is 's avonds.

Strooi biologische slakkenkorrels om bepaalde planten te beschermen. Knoflook is giftig voor slakken. Plant eventueel knoflookplanten in de buurt van planten die erg aantrekkelijk zijn voor slakken. Wij verkopen een product van Ecostyle tegen slakken: Escar-Go.

Een biologische oplossing tegen naaktslakken is het gebruik van parasitaire nematoden (Phasmarhabditis hermaphrodita). Deze kleine aaltjes dringen de naaktslak binnen en leggen hun eitjes in de slak waardoor deze ziek wordt en uiteindelijk stopt met eten. Deze aaltjes kunnen besteld worden via de website www.roodmetzwartestippen.nl. Op deze website is ook meer uitleg te vinden over de precieze manier van doseren en over de werking van de nematoden.

Rupsen van de kooluil en het grote- en kleine koolwitje: De rupsen van de Kooluiltjes en Koolwitjes kunnen veel schade aan het blad van gewone rucola aanrichten. Deze vlindersoorten leggen hun eitjes bij voorkeur op planten uit de kool- en kruisbloemigenfamilie. De rupsen zijn zeer vraatzuchtig en kunnen in korte tijd al het blad van de gewone rucola opvreten.

Bestrijding van de rupsen van de kooluil en het koolwitje: Chemische bestrijding kan met Bacillus thuringiensis of Spinosad.

Als u geen chemische middelen wilt gebruiken zijn de volgende tips nuttig. Zorg dat er veel vogels in de tuin komen. Vooral mezen, boomklevers en koekoeks eten graag rupsen. Zorg voor nestkastjes en geef de vogels in de winter te eten.

Sluipwespen, loopkevers en andere nuttige insecten eten rupsen. Zorg voor veel bloemen in je tuin, want die trekken nuttige insecten aan die de rupsen opeten. Laat kippen of eenden los in je tuin. Deze zijn gek op rupsen. Plant Oost-Indische Kers in de buurt van de gewone rucola. Dit trekt namelijk ook koolwitjes aan. Controleer elke week het gewas op een vast tijdstip. Controleer de onder- en bovenkant van alle bladeren. 

Bereiding en gebruik gewone rucola: 

Gewone rucola bevat twee lichtgiftige stoffen Oxaalzuur en Nitraat.

Nitraat is een stof die in elke plant aanwezig is, deze stof wordt in ons lichaam omgezet in Nitriet. Om te voorkomen dat de inname van nitraat uit nitraatrijke groente zoals gewone rucola de Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI) overschrijdt, zijn de volgende adviezen nuttig:

-. Combineer gewone rucola niet met vis, schaal-of schelpdieren om de vorming van nitrosamines (die schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn) tegen te gaan. De uitzonderingen hierop zijn zalm en makreel.

-. Eet niet vaker dan 2 maal per week een portie van ongeveer 100 gram gewone rucola per persoon. 

-. Laat kinderen jonger dan 6 maanden geen gewone rucola of andere nitraatrijke groenten eten.

-. Gebruik bij het kweken van gewone rucola zo min mogelijk extra stikstof in de bemesting omdat stikstof in de grond wordt om gezet in nitraat.

Oxaalzuur kan in grote hoeveelheden er voor zorgen dat een persoon moet overgeven en diarree krijgt. Ook kan het bij personen die er gevoelig voor zijn, zorgen dat er nierstenen worden aangemaakt in het lichaam. Om te voorkomen dat er een te grote hoeveelheid oxaalzuur wordt opgenomen in het lichaam is het verstandig om niet vaker dan 2 keer per week een portie gewone rucola te eten. Ook het toevoegen van melk of yoghurt tijdens de bereiding kan de hoeveelheid oxaalzuur in een gerecht verminderen.

Gewone rucola is zeer gemakkelijk schoon te maken. Verwijder eventueel de onderste stukken van het blad. Was de rucola goed (soms meerdere malen) en droog de blaadjes voorzichtig.

Gewone rucola is heel lekker in combinatie met: tomaten, feta, pasta, kip, varkensvlees, rundvlees, garnalen, gerookte zalm, sla, pijnboompitten, walnoten, courgettes en wortel. Het is ook heel goed te gebruiken in allerlei gerechten uit de Mediterraanse keuken zoals: pastagerechten, pastasauzen, op de pizza, samen met basilicum in pesto enz. Het geeft ook een heerlijke, pittige smaak aan gemengde salades.

Van gewone rucola is niet alleen het blad bruikbaar. Ook de gesloten bloemknoppen en de bloemetjes zijn te gebruiken. Voeg ze eens toe aan bijvoorbeeld gemengde salades voor een pittig, nootachtige smaak en een vrolijk kleuraccent.

Deze heerlijke en gezonde groente wordt meestal rauw gebruikt in salades en als pittig smaakaccent op hartige broodjes. Hij kan ook op het laatste moment worden toegevoegd aan warme gerechten zoals: pastagerechten, stamppotten, groentesoepen, pizza's en andere gerechten uit de Mediterraanse keuken.

Recepten met gewone rucola:

Spa­ghet­ti met to­ma­ten­saus en ru­co­la

Hoofdgerecht voor 4 personen. Bereidingstijd: 25 - 35 minuten.

Ingredienten:

750 gram tomaten, 350 gram gaar gebakken half om half gehakt, 300 gram meergranen spaghetti, 75 gram gewone rucola, 2 gesnipperde uien, 1 teentje fijngesnipperde knoflook, 100 milliliter kookroom, 3 eetlepels olijfolie, 50 gram geraspte kaas, peper en zout naar smaak.   

Bereiding:

Halveer de tomaten en verwijder zoveel mogelijk vocht en de zaden. Snijd ze hierna in stukjes. Verhit 2 eetlepels olijfolie in een wok en fruit hierin de uien glazig. Schep de tomaten, de knoflook en wat peper en zout naar smaak erbij en roerbak de tomaten ongeveer 10 minuten. Voeg het gare gehakt en de kookroom toe en breng de tomatensaus aan de kook. Kook ondertussen de spaghetti volgens de aanwijzingen op de verpakking beetgaar. Laat de spaghetti uitlekken in een vergiet en schep de rest van de olie en wat peper erdoor. Verdeel de spaghetti over 4 borden. Roer de gewone rucola door de tomatensaus en schep de saus over de spaghetti op de borden. Garneer met geraspte kaas naar smaak. Eet smakelijk!

Bronvermelding: Allerhande via www.AH.nl

Salade van rucola, avocado, cherrytomaat en pijnboompitten

Bijgerecht voor 4 personen. Bereidingstijd: 10 - 20 minuten.

Ingredienten:

100 gram gewone rucola, ½ bakje gehalveerde cherrytomaten, 1 grote rijpe avocado, geschild, ontpit en in plakjes, 4 eetlepels pijnboompitten, 2 eetlepels olijfolie, 1 eetlepel rijstazijn, 4 eetlepels geraspte Parmezaanse kaas, zout en peper naar smaak.

Bereiding:

Meng de gewone rucola, gehalveerde cherrytomaatjes, de pijnboompitten, de olie en azijn en Parmezaanse kaas in een grote plastic schaal met deksel. Breng op smaak met zout en peper. Doe het deksel op de kom en schud om te mengen. Verdeel de salade over 4 borden en garneer met de plakjes avocado. Eet smakelijk!

Bronvermelding:www.Smulweb.nl

©123zaden